Czy firma w mieszkaniu to wyższy podatek od nieruchomości?
Niekoniecznie. Choć niektóre gminy chętnie zwiększają stawkę podatku zaraz po zarejestrowaniu firmy, nie zawsze mają ku temu podstawę. Wyższy podatek należy się tylko, jeśli lokal mieszkalny w całości lub w wydzielonej części służy wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej.
Jeśli natomiast prowadzimy firmę w pomieszczeniu wykorzystywanym także na cele mieszkaniowe - nie ma podstaw do opodatkowania wyższą stawką. Tak więc samo zarejestrowanie firmy w mieszkaniu nie jest podstawą do płacenia wyższego podatku od nieruchomości. Dopiero wyłączenie części mieszkalnia z funkcji mieszkaniowej i urządzenia tam biura uzasadniałoby wyższy podatek. Zatem to, że zarejestrowaliśmy firmę, oraz że komputer, kilka segregatorów na faktury i tym podobne trzymamy w pokoju wykorzystywanym także na cele mieszkalne – nie oznacza jeszcze przeznaczenia tego pomieszczenia wyłącznie na cele prowadzenia działalności gospodarczej. Wszystko zależy więc od tego, jaki charakter ma nasza działalność i czy wykorzystywane w jej celu pomieszczenie służy także celom mieszkalnym. Jeśli jest to warsztat, zakład produkcyjny lub sklep – trudno będzie przekonać urzędników, że służy także celom mieszkalnym. Jeśli jednak prowadzimy firmę w mieszkaniu, nie wydzielając na stałe powierzchni tylko pod tę działalność – możemy oponować wyższemu opodatkowaniu, nawet jeśli zdarza się, że w mieszkaniu przyjmujemy klientów. Nie ma też wątpliwości, że jeśli z zasady świadczymy usługi u klienta (np. usługi remontowo-budowlane) – nie ma podstawy do płacenia wyższego podatku od nieruchomości tylko dlatego, że firmę zarejestrowaliśmy w mieszkaniu.
Takie stanowisko potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z dnia 11 sierpnia 1992 r., sygn. akt SA/Wr 650/92, sąd ten sprzeciwił się wymierzaniu wyższego podatku za garaż, w którym przedsiębiorca transportowy parkował samochód dostawczy. Jeśli bowiem mowa o budynku lub lokalu mieszkalnym, to dla obciążenia go wyższym podatkiem nie wystarczy samo związanie z prowadzeniem działalności gospodarczej – muszą być one na prowadzenie tej działalności zajęte (w całości lub w wydzielonej części) Przepis ten zatem wymaga, aby część budynku mieszkalnego była przeznaczona dla prowadzenia w niej działalności gospodarczej z wyłączeniem funkcji mieszkalnych i innych, związanych z zamieszkiwaniem w budynku.
Problem jest niebagatelny, gdyż stawka podatku od nieruchomości mieszkalnych zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej może być 30-to krotnie wyższa niż normalnie. Stawki podatku od nieruchomości określa każda gmina odrębnie, w swojej uchwale. Jest przy tym ograniczona limitami określonymi w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Maksymalna stawka podatku od nieruchomości za budynek lub lokal pełniący funkcję mieszkalną nie może przekroczyć 0,65 zł z m2. W przypadku budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – górny limit wzrasta aż do 20,51 zł od 1 m2.
Niestety, w razie zajęcia lokalu mieszkalnego (w całości lub w części) na prowadzenie działalności choćby przez jednego ze współwłaścicieli – gmina opodatkuje tę część podatkiem od nieruchomości według stawek związanych z działalnością gospodarczą, także wówczas, gdy pozostali współwłaściciele działalności gospodarczej nie prowadzą.
Z zapłaty wyższego podatku nie zwalnia też zawieszenie działalności gospodarczej. Organy przyjmują, że nie jest ono równoznaczne z jej zaprzestaniem, a dopiero to przesądza o zmianie przeznaczenia budynku lub gruntu.
Opracowanie według stanu prawnego na 27.06.2010 r.
Artykuł opracowany przez
