Kara za nielegalne użytkowanie: czy można karać dwa razy za to samo?

Inwestor wystąpił o pozwolenie na użytkowanie, ale spotkał się z odmową. Przy okazji organ stwierdził, że do użytkowania już przystąpiono i wymierzył z tego tytułu karę. Po usunięciu stwierdzonych nieprawidłowości inwestor ponowił wniosek  o pozwolenie na użytkowanie. Ponownie spotkał się z odmową, a na dodatek… organ po raz drugi wymierzył mu karę za nielegalne użytkowanie obiektu. Czy słusznie?

Naszym zdaniem – nie. Choć nie wynika to wprost z przepisów, wiele argumentów przemawia przeciwko dopuszczalności wielokrotnego karania inwestora za nielegalne użytkowanie tego samego obiektu.

Kara za przystąpienie, a nie użytkowanie

Karę z tytułu nielegalnego przystąpienia do użytkowania obiektu organ nadzoru wymierza w razie stwierdzenia, że do użytkowania nowo wybudowanego obiektu przystąpiono bez wymaganego zgłoszenia albo pozwolenia na użytkowanie. Kara ma charakter sankcji administracyjnej, stąd przepisy o jej nakładaniu powinny być wykładane ściśle (tak w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, II SA/Wr 184/07). Art. 57 ust. 7 ustawy – Prawo budowlane stanowi, że przesłanką wymierzenia kary jest „stwierdzenie przystąpienia do użytkowania obiektu”. Tym samym, ponowne wymierzanie kary to samo przystąpienie oznaczałoby wydawanie postanowienia w sprawie już ostatecznie rozstrzygniętej. Jest to poważna wada, która na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego stanowi przesłankę nieważności aktu administracyjnego (art. 156 § 1 pkt 3 KPA).

Także z momentem „przystąpienia do użytkowania” wiąże dopuszczalność nakładania kary Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 grudnia 2009 r., w sprawie II OSK 1110/09, który opisaliśmy w artykule: Kara za nielegalne użytkowanie obiektu ulega przedawnieniu!  Od momentu nielegalnego przystąpienia do użytkowania biegnie termin przedawnienia możliwości nałożenia kary. Sprzeczne z tym stanowiskiem byłoby dopuszczenie możliwości wielokrotnego karania za to samo.

Powyższa argumentacja znajduje wsparcie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, z dnia 21 kwietnia 2009 r., VII SA/Wa 1783/08, który stwierdził, że przepis art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego nie przewiduje możliwości wielokrotnego wymierzania kary za nielegalne użytkowanie obiektu.

Jak się bronić

Na złożenie zażalenia od postanowienia nakładającego karę mamy 7 dni. Ale ze względu na powołany art. 156 § 1 pkt 3 KPA, nawet jeśli nie złożyliśmy zażalenia – warto wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nieważności postanowienia ponownie nakładającego karę.

Opracowanie według stanu prawnego na 24.07.2010 r.

Artykuł opracowany przez